Anayasaya göre kabineye reislik etmek hakkına malik olduğu halde, bunu ancak ısrarlı davetler üzerine ve çok mühim meselelerin müzakeresi için pek nadir olarak kullanmıştır.
Sorumluluk mevkiinde bulunanların kanıni yetkilerine taasup derecesindeki riayeti; çoğu zaman, memleket işlerine ilgisizlik telakki edilmiş ve aşağıda belirteceğim veçhile siddetle tenkit olunmuştur.
Kendisini gayet yakından tanımak fırsatını bulmuş olan Fransız Büyük Elçisi Kont de Chamburn, hatıratında, O'nun hakkındaki kanaatlerini yer yer şöyle açıklmaktadır:
Mustafa Kemal; hükümdar, diktatör, halife ve daha birçok şeyler olabilirdi, fakat büyük adam olmak için O’nun parlak ünvanlara ihtiyacı yoktu. Hazırladığı ve kendi ölçüsüne göre kuurduğu bir Cumhuriyetin Reisi olduktan sonra çizdiği medeniyet yolunda yürümeye başladı. Kendisi; gösterişi sevmez, övünmesini bilmezid, Her gün Biraz daha filozoflaşıyor, halk arasında kıymeti artıyordu.
Milletin sevgisi ile Cumhurbaşkanlığına getirilip kılıcını astığı, üniformasını çıkardığı günden beri sözlerine sadık kalmıştı. Şeritsiz, sırmasız olan bu haki üniformayı, askerleri, kimbilir, kaç defa ilk hatlarda görmüşlerdi. Şimdi O, kuvvetlerini Türk Milletinin inkişafına hasretmişti; ne Orjinal adam?
İhtiraslarını tahdit etmesini biliyor,hayatı bir rekabet muvazenesisayesinde, devam eden yorgun bir memleketi, milletler cemiyetinde aza olan canlı bir devlet haline getirmiştir......
Kaynak: Hasan Rıza Soyak S:59
*********************
Bu Büyük önder, Cevat paşa’nın isimsiz yazdığı bir makaleyi yorumlarken, şöyle diyordu;
“Büyük olmak için hiç kimseye dalkavukluk etmeyeceksin, hiç kimseyi aldatmayacaksın. Memleket için gerçek ülkü ne ise onu görecek, o hedefe yürüyeceksin. Herkes sana karşı çıkacaktır, herkes seni yolundan çevirmeye çalışacaktır, fakat sen buna dayanıklı olacaksın. Önüne sonu gelmeyen engeller çıkacaktır. Kendini büyük değil; küçük, zayıf, kimsesiz ve araçsız kabul edecek, kimseden yardım gelmeyeceğine inanmış olarak bu engelleri aşacaksın. Bundan sonra da sana “Büyüksün” derlerse bunu söyleyenlere güleceksin.”
Mustafa Kemal ATATÜRK
Kaynak: İnternet
O günler ve bu günler,
Bunlar benim karşılaştırmalarım yoruma açık
Kaynak : Numan Aydınoğlu- Cumhuriyete Yolculuk –Araştırma/İnceleme